5 Eylül 2011 Pazartesi

ORTODOKS SÜRYANİLER

15 Ağustos 2011 Pazartesi, 03:25 tarihinde Rüştü Kam tarafından eklendi
Röportaj: Rüştü Kam
Foto: Süleyan Kaya
22.11.2009
Stettinerstr.8 Süryani Kilisesi
Wedding/Mitte/Berlin

Berlin Ortodoks Süryani Kilisesi Yönetim kurulu üyesi Yusuf Gürkanla Süryanilik üzerine konuştuk. Süryanilerin gerçek, hakiki Hristiyan olduğunu anlatan Gürkan Süryanilerin beşbin yıllık uzun bir geçmişe sahip olduklarını söyledi.

Süryaniler, köken olarak Hz. Nuh’un oğlu Sama dayanırlar.
Bu topluluğun yerleşim alanları genelde Mezopotamya bölgesidir. Bu geniş coğrafya üzerinde Beş bin yıllık gibi uzun geçmişe sahiptirler. Milattan sonra birinci Asırda Aramilerin büyük bir bölümü Hıristiyan dinini kabul ettiler. Hıristiyanlığı kabul etmeyen diğer putperest Aramilerden kendilerini ayırt etmek için, Süryani ismini kullandılar. Bu deyim Ön Asya'da ve özellikle Mezopotamya'da giderek artan tüm Hıristiyanlar arasında herhangi bir etnik veya inanç farkı gözetmeksizin 5. asra kadar devam etti.

Süryani Ortodoksların merkezi Şamdır
Merkez Antakya Patriliğidir. İsa'dan sonra Havari Petrus Patrikliği kurmuştur. Zamanla Antakya Patrikliğinden kopmlar olmuştur. Antakya Süryani Ortodoks Kilisesinden kopan diğer mezhep mensuplarının her birisi kendi Patrikliğini kurmuştur. Süryani Ortodokslar ise Patrikliklerini Antakya'da devam ettirdiler. Ancak Bizanslılarla düştükleri mezhep kavgaları sonucu çeşitli siyasi baskılar altında kaldıklarından Patriklik Merkezlerini Anadolu'nun muhtelif yerlerine taşımaya mecbur bırakıldılar. Merkezlerini sırasıyla Malatya, Diyarbakır, Mardin ve Suriye'ye götürdüler. Şu anda işlevini Şam'da sürdürmektedir.

Hrıstıyanlık inancı ve V.Abgar
Arami Kralı V. Abgar, M.S. 34 yılında Hıristiyanlık inancını kabul ettikten sonra, Mezopotamyanın çeşitli bölgelerine elçiler göndererek, Hıristiyanlık inancının bu coğrafyada yayılmasına öncülük etmiştir. Bölge halklarının Süryanice (Aramice) konuşuyor olmaları bu süreci hızlandırmıştır.
Günden güne gelişen Süryaniler, yaşadıkları topraklar üzerinde kültür ve sanat alanında eşsiz eserler bırakarak bölgenin sosyal yaşamını derinden etkilemişlerdir. Birçok alim ve bilgin yetiştirerek, bölge medeniyetine yön vermişlerdir.

Beş bin yıllık geçmişe sahip bu zengin kültürün mirasçıları Süryaniler
Beş bin yıllık geçmişe sahip bu zengin kültürün mirasçıları Süryanilerin nüfusu günümüzde yaklaşık olarak beş milyondur. Türkiye, Suriye, Irak, Lübnan, Ürdün, İsrail ve Hindistan’da yaşamaktadırlar. Ancak yirminci asrın son çeyreğinde, büyük bir bölümü Türkiye ve Ortadoğu’dan ayrılarak, başta Avrupa ve İskandinavya ülkeleri olmak üzere Amerika’ya, Avustralya’ya göç etmişlerdir.

Hristiyanlar  Allah inancı nasıldır, Allah'ın bir olduğuna inanırlar mı?
Tabiki inanırlar, Allah bir tanedir. Bunun tartışması bile olmaz. Teslis, üçleme demektir. Bir üç, üç birdir. Yani, Baba-Oğul-Kutsal Ruh. Bir cevherde üç kişilik demektir. İnsan oğlu denildiğinde insanın oğlu anlaşılmaz değil mi? İnsan anlaşılır, işte bunun gibi.

Ortodokslar Lutheri nasıl değerlendirirler. 
Luther Protestan Mezhebinin kurucusudur, reformisttir. Luther Kiliseye başkaldırmıştır. 95 Maddelik bir protesto mektubuyla Hrıstiyanlık dinini eleştirmiştir. Haklı olduğu yerlerde vardır. Eleştirdiği konular tartışmaya açık olan konulardır. Luther aslında bir açılım yaptı. Fakat açılımında aşırılığa saptı.
Mesela Hristiyanlık dininin mensubu olan birinin papazın önünde günahlarını itiraf etme ibadetini yasakladı. Günah Allah ile kul arasında olan bir meseledir dedi. Oysa bu itiraf bir nevi tevbe etmektir. Çok büyük bir ibadettir.
Protestanlar akla büyük yer verirler.  Papazlara ihtiyaç duymaksızın İncil'i okuyabildikleri ni sözlerler.  Çünkü onlar İncil'i Hristiyanlık için tek kaynak saymışlardır. Bir tek mezhep yerine çeşitli mezhepler halinde faaliyet gösterirler. Kiliselerinde resim, heykel ve tasvir bulundurmazlar. Katoliklerin aksine Protestan râhipleri evlenebilir. İncil'i kendi dillerinde okuyabilmek de Protestanlığın bir başka özelliğidir. Katoliklerle Ortodokslar ise İncili Yunanca ve Lâtince okumak zorundadırlar. Protestanlıkta azizlere de inanılmaz.

Luther ayrıca, İncil'de ne yazıyorsa o geçerlidir der. İncilin dışında olan Papazların, rahiplerin, kahinlerin, Metropolitlerin sözlerini ve uygulamalarını dinin aslından saymaz. Oysa herşey incilde yazmaz ki.

Otuz yıl svaşlarının başlamasına da Luther sebep olmuştur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder